Aeolus te Adorp

Aeolus

Adorp, Groningen

Over Aeolus

Deze molen is in 1851 door molenmaker Jacob Kortholt van Ruischerbrug voor rekening van B.G. Oosterhuis gebouwd. Tijdens de bouw verzakte de onderbouw in zuidelijke richting weg; de oplossing om het bovenachtkant toch recht te krijgen was het metselen van een wigvormig tussenstuk! Vanaf de straat gezien maakt het gehele molenlijf daarom een geknikte indruk. Evenwel liggen beide pelstenen waterpas onder de schuin aflopende stellingzolder.
De molenmaker, Jacob Jacobs Kortholt dus, destijds 74 jaar oud maar nog steeds actief, maakte op 29 september 1851 tijdens werkzaamheden in deze molen een zware val en overleed enige dagen later aan de gevolgen daarvan.

Tot 1895 was er een houten as met zeilroeden; in dat jaar werd een ijzeren as gestoken en kreeg de molen op één roede zelfzwichting.
In 1926 stak molenmaker Aaltjo Dreise uit Woltersum een nieuwe binnenroede (welke in 1981, na uitvoerige reparatie door roedensmid Buurma uit Oudeschans, gehandhaafd kon blijven).

In 1946 volgde herstel door Bremer voor ƒ 3000,--. In 1956 voerde deze molenmaker een forsere restauratie uit, ditmaal voor ƒ 11.363,--: beide roeden werden toen zelfzwichtend. Min of meer hierop aansluitend nam de Stichting Electriciteitsopwekking door Windmolens, in samenwerking met een aantal Groninger gemeenten, een proef met automatisch kruien en zwichten langs elektrische weg. Het resultaat hiervan is altijd een beetje stil gebleven: aan te nemen is dat het geen succes was.

Daarna ging het snel minder goed met deze molen: zo waaiden tijdens een storm in de nacht van 9 op 10 november 1969 de kleppen van de binnenroede grotendeels weg (N.B. Diezelfde nacht waaide de Fraeylemamolen te Slochteren om). In 1977 werd om veiligheidsredenen het resterende hekwerk verwijderd.

In november 1980 begon een uiteindelijk ƒ 266.538,-- kostende restauratie door de fa. Doornbosch (die haar werkplaats min of meer naast deze molen heeft). Op 4 december 1981 volgde de officiële ingebruikname en daarna was de molen ook geregeld in bedrijf.

In latere jaren werd de bedrijvigheid minder, mede omdat er weinig onderhoud werd verricht. Na 2000 stond de molen stil. In november 2014 werd de molen naar het westen gekruid, waarna beide roeden werden kaalgezet. Daar bleef het voorlopig bij.

Na veel onderhandelen kon de Molenstichting Winsum de molen tenslotte in 2019 van de particuliere eigenaar Georg Tóth aankopen. De stichting stond hiermee voor een flinke opgave, want de molen verkeerde inmiddels in zeer slechte staat en diende opnieuw grondig te worden gerestaureerd.

Op 26 november 2020 maakte men evenwel een duidelijk begin: nadat beide roeden waren gestreken, heeft men de kap van de romp getakeld.
Eerder, in 2019, hadden proefboringen tot 26 meter diepte plaatsgevonden. Daaruit was gebleken dat de bodem niet geheel stabiel was. Voor wat tijdens de bouw, door het verzakken, al was gebleken, kreeg men alsnog keihard bewijs. Men besloot de Aeolus een nieuwe fundering te geven waarbij de scheefstand van de onderbouw, zoals die sinds de bouw aanwezig is, gehandhaafd blijft.
Los hiervan zal het eigenlijke metselwerk van die onderbouw nu grondig worden hersteld, iets wat niet was gedaan bij de restauratie van 1980/81.

In februari 2023 stond de geheel gerestaureerde kap naast de molen. Op 8 juni werd die geplaatst. Niet lang daarna zaten ook beide (nieuwe) roeden erin. In september keek een groot stel kleppen uit naar de dag waarop de molen weer echt kan gaan malen.

Eigenaars/mulders:
B.G. Oosterhuis (1851 - 1862)
R.H. Nanninga (1862 - 1866)
J.A. Kraaima (1866 - 1891)
Jb. Vennema (1891 - 1892)
Tiddo A. Edens (1892 - 1925)
B. Ridder (1925 - 1931)
L. Smith (1931 - 1941)
A.J. Hazekamp (1941 - ?)
H. Wieringa (? - 1960)
Doede Kruijer (1960 - 1988)
Reintjes (? - ?)
G. Tóth (? - 2019)
Molenstichting Winsum (2019 -      ).

 

Bouwjaar
1851
Molenaar
-
Telefoon
050-3061724
Aandrijving
Adres
Molenweg 7a
9774 PG Adorp
Groningen
Open op afspraak
Ja
Open voor publiek
Ja
Openingstijden
op afspraak
Schoolbezoek mogelijk
Nee

Word Molenvriend

Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.

of abonneer je op onze nieuwsbrief!
 

Meer over deze molen

Aeolus te Adorp

Locatie

Bezoekadres
Molenweg 7a
Gemeente
Het Hogeland
Plaats
Adorp
Postcode
9774 PG
Plaats (postadres)
Adorp
Provincie
Rijksdriehoek: X
231687
Rijksdriehoek: Y
588295
WGS84: N (breedtegraad)
53.27567
WGS84: E (lengtegraad)
6.53682

Contact

Eigenaar
Molenstichting Winsum
E-mailadres
k.doornbosch@12move.nl
Telefoon
050-3061724

Over de molen

Inrichting
Aandrijving
Overbrengingsverhouding
1 : 9,65 (pelstenen) en 1 : 7,15 (maalstenen)

Registratienummers

DHM-databasenummer
233
Rijksmonumentnummer
7061
Ten Bruggencatenummer
00435