Berkmeermolen te Obdam / Berkmeer

Obdam / Berkmeer, Noord-Holland
'De Berkmeermolen' is een achtkante binnenkruier die dateert van omstreeks 1608.
Hij bemaalt de 225 ha grote polder De Berkmeer op de Vereenigde Raaksmaats- en Niedorperkoggeboezem.
Te zamen met de nabijgelegen Veenhuizermolen vormt hij een zeer belangrijk element in het open weidegebied.
Al in 1609 was het plan opgevat om het in open verbinding met de Heerhugowaard staande Berkmeer droog te maken. Alvorens dit echter plaats zou vinden werd al eerder de Heerhugowaard bedijkt en drooggemaakt, krachtens octrooi van maart 1625, waardoor de bedijking en droogmaking van het Berkmeer eenvoudiger was geworden.
Voor deze laatste onderneming werden in de loop der tijd twee octrooien verleend. Het ene op 14 december 1626 aan Reinoud van Brederode als Heer van Veenhuizen en Spanbroek. Het andere op 21 maart 1633 aan Johan van Mathenes, Heer van Mathenes, Riviere, Opmeer, Souteveen etc. en de voogden van de kinderen van wijlen de Heer van Obdam, onder welke genoemde heerlijkheden het meer zich uitstrekte. In 1635 was de ca 255 ha grote polder al droog en kon de grond worden opgemeten en verkaveld.
In 1692 tijdens een hevige storm is de oude Obdammer watermolen omgewaaid. De molen is daarna herbouwd, wat ook het jaartal 1698 verklaard.
Tot 1725 vond de bemaling plaats door middel van een gang van drie wipmolens met scheprad. In dat jaar werd de bovenmolen omgebouwd tot vijzelmolen en werd naar deze molen een nieuwe aanvoertocht gegraven. De onder- en middelmolen werden in 1726 of 1727 voor afbraak verkocht.
In of kort voor 1740 is de vijzelmolen zwaar beschadigd of zelfs omgewaaid, hetgeen in november 1802 nogmaals gebeurde. Op de plaats van de wip-vijzelmolen werd in 1803 de huidige molen gebouwd. Deze molen was afkomstig uit de polder De Wogmeer bij Hensbroek en was vermoedelijk een door vervijzeling overcompleet geworden schepradmolen uit omstreeks 1608.
In 1877 werd naast de molen een hulpstoomgemaal gebouwd bestaande uit een locomobiel met centrifugaalpomp. De stoominstallatie werd in 1925 vervangen door motoraandrijving, waarna de beide houten roeden van de molen werden verwijderd.
In het oorlogsjaar 1941 werd de windmolen echter weer maalvaardig gemaakt en sindsdien is hij weer regelmatig voor bemaling in bedrijf.
Berkmeerdijk 18, 1713 KX, Noord-Holland
Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.