Bisschopsmolen te Maastricht

Maastricht, Limburg
Deze watermolen op de noordelijke tak van de rivier de Jeker, was in de 11e eeuw in bezit van Godfried van Bouillon, die de molen aan Luikse Prinsbisschop had verpand. Na zijn dood ging zijn bezit over op de Prinsbisschop, die samen met de Brabantse Hertog het bestuur over de stad voerde. Sindsdien heeft de molen zijn naam Bisschopsmolen.
De molen van de Hertog lag meer stroomopwaarts aan de noordelijke Jekertak. Beide molens kwamen in het begin van 15e eeuw in het bezit van het Gilde van de Brouwers; alle brouwers werden verplicht om in één van deze molens het mout te laten malen.
Kenmerken
De voorgevel dateert uit het begin van 17e eeuw en wordt gedomineerd door een middenrisaliet die in de knik van rooilijn staat. Dit risaliet heeft brede mergelstenen pilasters, waarop een fronton rust. In het fronton is rond 1770 een cartouchelijst in Lodewijk XV-stijl geplaatst. Het middenveld van dit cartouche draagt het embleem van de brouwers: een omgekeerde stuikmand, waarin het beslag werd gezeefd, en twee roergaffels. De vensters op de verdieping hebben een kruisverdeling, terwijl de bovendorpel licht getoogd is. In de twee rechter vensters zijn de kruisverdelingen weggebroken. De achtergevel van de Bisschopsmolen dateert uit 1609. De molenmeesters die bij de bouw betrokken waren, lieten hun naam vereeuwigen op de bovendorpels van de vensters boven het waterrad.
Exploitatie
Sinds februari 2005 exploiteren twee bakkers de molen en naastgelegen bakkerswinkel als ambachtelijke maalderij en bakkerij van streekeigen speltmeel-producten. Ook wordt er voor een brouwerij in Gulpen gemalen.
Stenenbrug 3-5, 6211 HP, Limburg
Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.