De Eendracht te Alphen aan den Rijn

De Eendracht

Alphen aan den Rijn, Zuid-Holland

Over De Eendracht

Deze molen is hier in 1898 gebouwd ter vervanging van een molen die op ruim 500 meter ten ZZW van de huidige plaats stond. Verbreding van de Gouwe maakte noodzakelijk dat die molen daar moest verdwijnen. 
Ter vervanging kocht men de voor de sloop te koop staande pelmolen De Twee Gebroeders te Zaandam-Oost aan. Van origine was die molen in 1752 gebouwd, kwam daar buiten bedrijf en werd nog in 1897 afgebroken en vervolgens in onderdelen naar Alphen overgeplaatst. Daar volgde in 1898 de opbouw en ingebruikname als korenmolen. 

Van 1923 tot 1973 was Bram Walraven eigenaar. Deze was zeer vooruitstrevend en inventief: in de meeste korenmolens werd nog zak voor zak gemalen (het zgn. loonmalen) wat zeer arbeidsintensief was. Bij "De Eendracht" waren zowel in molen als pakhuizen silo's, elevatoren, luiwerken, transportgoten en -schroeven aangelegd, zodat al het transport om tot een gereed produkt (hoofdzakelijk veevoeder) te komen, op wind- of mechanische kracht plaats kon vinden. In februari 1934 werden bovendien beide roeden voorzien van het systeem Dekker.

De Eendracht was een productiemolen en ook op dagen dat er geen wind was moet er gemalen kunnen worden, hiertoe werd een stoommachine geplaatst. Op een gegeven moment is deze machine vervangen door een elektromotor. Deze dreef drie koppel stenen aan die beneden in de molen opgesteld stonden. Deze elektrische hulpkracht heeft echter niet lang bestaan, want de buurman van Walraven, de Centrale Alphense Veevoederhandel, kreeg zijn stroom namelijk een halve cent per KWh goedkoper geleverd. Uit oogpunt van oneerlijke concurrentie werd dit door Walraven aangevochten, maar hij kreeg - gelukkig voor de molen - geen gelijk. De boze Walraven verwijderde vervolgens de elektromotor en liet een 60 Pk tweecilinder dieselmotor van Motorenfabriek 'De Industrie' plaatsen. Deze fabriek was op een steenworp afstand van de molen gevestigd.

Tot ca. 1955 was de molen op windkracht in bedrijf; daarna werd op nog af en toe gedraaid, tot dit vanwege de slechter wordende staat niet meer ging. Na een grote restauratie in 1973/74 kwam de molen op vrijwillige basis weer in bedrijf en jarenlang was dit een voornamelijk op zaterdagen draaiende en malende molen. 

Onder groot herstel kon deze molen op een zeker moment niet meer uit: in november 2007 is de kap, compleet met één opgehekte roede, eraf gehaald en naast de molen neergezet. Dit omdat kuip, kruivloer en bovenzijden van enkele achtkantstijlen slechter bleken dan gedacht.
Na herstel werden de kap herplaatst en de buitenroede weer gestoken. Van de kap zelf waren ondertussen windpeluw en steunder vernieuwd. Ook werd van de gelegenheid gebruik gemaakt door delen van de kap weer in de oorspronkelijke kleuren te verven. 

In het najaar van 2015 werd één van de roeden gestreken om te worden gerepareerd. Korte tijd later kon deze weer worden gestoken.

Het spoorwiel heeft een dubbele gang kammen; dit wiel is echter niet afkomstig uit de Zaanstreek en zelfs niet uit een molen, maar uit een destijds failliet gegane stoomfabriek. Voor het stellinghek werd in 1898 gebruik gemaakt van een balustrade van een schouwburg te Utrecht. Vandaar dat de molen tot 1973 een zeer bijzonder hek rond de stelling bezat. Dat is toen vervangen door een normale balie.

De Industrie-dieselmotor in de onderbouw werd in 1984, na jaren te hebben vastgezeten, door vrijwilligers weer gangbaar gemaakt. Die motor is vrijwel iedere zaterdag in bedrijf en, naar wijlen Bram Walraven, "De Oude Bram" genoemd.

Bouwjaar
1898
Functie
Molenaar
Dick Esveld en anderen
Telefoon
06-43047996
Aandrijving
Adres
Gouwsluisseweg 46
2405 XS Alphen aan den Rijn
Zuid-Holland
Open op afspraak
Ja
Open voor publiek
Ja
Openingstijden
Zaterdag 9.00 - 16.00 uur en op afspraak. 
Extra informatie schoolbezoek

Op afspraak

Schoolbezoek mogelijk
Ja

Word Molenvriend

Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.

of abonneer je op onze nieuwsbrief!
 

Meer over deze molen

De Eendracht te Alphen aan den Rijn

Locatie

Bezoekadres
Gouwsluisseweg 46
Gemeente
Alphen aan den Rijn
Plaats
Alphen aan den Rijn
Postcode
2405 XS
Plaats (postadres)
Alphen aan den Rijn
Provincie
Rijksdriehoek: X
105903
Rijksdriehoek: Y
459304
WGS84: N (breedtegraad)
52.11978
WGS84: E (lengtegraad)
4.67033

Contact

Eigenaar
Gemeente Alphen aan den Rijn
E-mailadres
info@molen-de-eendracht.nl
Telefoon
06-43047996

Over de molen

Inrichting
Aandrijving
Overbrengingsverhouding
1 : 6,7 en 1 : 7,6
Specificaties
2 koppels 17er kunststenen, 1 koppel 16er blauwe stenen;
Luiwerk: sleepluiwerk

Registratienummers

DHM-databasenummer
933
Rijksmonumentnummer
7528
Ten Bruggencatenummer
00054