De Palen te Westerwijtwerd

Westerwijtwerd, Groningen
Deze molen werd in 1876 gebouwd door H. Klippus, molenmaker te Bedum. Vanwege de aanleg van de spoorlijn Groningen-Delfzijl in 1882 werd de molen naar de huidige locatie verplaatst.
In 1951 plaatste men een 7 pk elektromotor op de vijzel, als gevolg werd de molen stilgezet, hoewel: uit 'Allemolens' krijgt de redactie de indruk dat men deze motor plaatste omdat de binnenroede gebroken was. Dat men de vijzel dus van een motor voorzag en niet meer in de windkracht investeerde.
Al in 1954 gingen stemmen op voor afbraak maar dat gebeurde niet. In 1964 werd een sloopvergunning verleend maar hiervan maakte men geen gebruik. Aldus bleef de molen, hoewel de toestand daarvan snel verslechterde, overeind met één roede. De kleppen van die laatste waren overigens inmiddels verdwenen (of weggehaald).
Eind jaren '80 was de situatie bijzonder slecht. Inmiddels hadden molenvrienden het achtkant provisorisch waterdicht gemaakt in een poging, erger te voorkomen.
Pas in 1991/92 volgde een totale restauratie. Gezien de staat van verval kwam deze min of meer neer op nieuwbouw. De molen werd maalvaardig opgeleverd, maar kon daarna alleen nog in circuit malen, gevolg van een ruilverkaveling van 1971. De elektromotor die in 1951 het voorlopige einde van de molen betekende, was vanaf die ruilverkaveling ook buiten gebruik geraakt en heeft men bij het begin van de restauratie van 1991 verwijderd. Het waterschap De Palen, groot 118 ha., ging later op in het waterschap Hunsingo.
De molen is zeer geregeld in bedrijf maar dus steeds in circuit.
Opmerkelijk (en toch weer niet bij deze tamelijk kleine molen): door de geringe grootte van de kap is het bedieningsmechanisme van de zwichtstang búiten aangebracht, dwars door de korte spruit heen.
Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.