Heb je weleens dat je naar de supermarkt gaat om suiker te halen en met van alles terugkomt, behalve suiker? Herkenbaar, denk ik. Vandaag overkwam me iets soortgelijks. Ik ging op pad om iemand te interviewen. Na een gezellige middag reed ik terug naar huis en bedacht ik me dat ik weer het een en ander had beleefd, maar vergeten was om het interview af te nemen.
Met mijn camera om mijn nek, mijn rugtas op mijn rug en een doosje in mijn hand liep ik over de Zaanse Schans. Aangekomen bij De Kat kwam ik tot de ontdekking dat die gesloten was voor publiek. In en rond de molen werd het nodige onderhoud gepleegd. Ik baalde, want degene naar wie ik zocht speelt naar verluid iedere dag accordeon voor de ingang van deze verfmolen. Gelukkig wisten de molenmakers me te vertellen dat ik de beste man even verderop kon vinden bij Het Jonge Schaap.
Inderdaad, ‘Hans van De Kat’ stond bij het hek van de houtzaagmolen. Vriendelijk knikte hij naar de toeristen die langsliepen, terwijl hij zijn muziekinstrument bespeelde. Ik zette mijn rugzak naast hem neer en wachtte tot hij klaar was met zijn stuk.
“Ja, jij komt me wel bekend voor. Ik zag jou in het blad van de molens. Jij wordt toch molenarin?”
“Dag meneer, kent u mij nog?”
Hans nam me van top tot teen in zich op.
“Ja, jij komt me wel bekend voor. Ik zag jou in het blad van de molens. Jij wordt toch molenarin?”
“Dat klopt. Wat knap dat u me daarvan herkent. Ik doelde eigenlijk op ons gesprek van een jaar geleden hier op de Schans. Door u ben ik aan de opleiding begonnen.”
Ik maakte het dekseltje open van het doosje dat ik in mijn hand had en haalde een tinnen molentje tevoorschijn, dat ik van hem had gekregen.
“Het is niet waar! Ja, ik weet het weer. Wat een mooie dag was dat.” Hans glunderde.
Blauw
Op 12 januari 2022 liep ik ‘s middags over de Zaanse Schans. Het was erg rustig, omdat de toeristische trekpleisters gesloten waren vanwege COVID-19. Natuurlijk was het mogelijk om een wandeling te maken, maar de molens waren dicht. Om toch nog wat inkomsten te genereren, verkochten molenaars van De Kat warme dranken en hebbedingen aan de deur. Voor het hek van de molen zat Hans met zijn accordeon. Hij spoorde het handjevol voorbijgangers aan om wat te kopen, omdat de Zaanse molenwereld vanwege de coronamaatregelen in financieel zwaar weer verkeerde.
Aangezien ik graag een steentje wilde bijdragen, kocht ik chocolademelk en een molenmagneetje voor op de koelkast. Zo raakte ik met Hans in gesprek. Al snel bleek dat we beiden een passie voor molens hebben. Ik vroeg of het mogelijk was om in een molen te wonen en hij legde me uit dat alleen molenaars dat mogen. Hij vertelde me over de opleiding tot molenaar. Als kind droomde hij ervan om molenaar te worden, maar hij was naar eigen zeggen niet geschikt. Hij legde me uit dat er een gilde is voor molenaars en dat er diverse stichtingen zijn waarmee ik contact kon opnemen.
We praatten langer dan een uur met elkaar. Soms strooide hij tussendoor met wat quotes van Karl Marx of Albert Schweitzer. Ook leerde hij me enkele Zaanse gezegdes. Tot slot gaf hij me het tinnen molentje. Het was een bijzondere ontmoeting.
“Mag ik wat foto’s van u maken? Ik wil graag een stukje over u schrijven.”
“Echt? Voor De Hollandsche Molen? Kijk, ik heb de muts al op.”
Het was me nog niet opgevallen, maar op zijn muts pronkte inderdaad het oude logo.
Als een model poseerde hij voor mijn lens. Hij grijnsde breeduit en speelde onderwijl muziek.
Na de ‘fotoshoot’ spraken we over van alles en nog wat. Opnieuw smeet hij met quotes van oude geleerden. Vervolgens gaf ik hem een kaart met uilen erop, die ik thuis voor hem had geschreven. Ik herinnerde me zijn liefde voor vogels. Hij was zichtbaar geraakt.
“Voordat je gaat, krijg je ook nog iets van mij. Leuk voor bij het molentje.”
Deze keer kreeg ik een tinnen vlindertje. De uitgebreide betekenis ben ik helaas vergeten, net als dat ik Hans vergat te interviewen. Ik ging zo op in zijn verhalen, dat het me volledig ontschoot. Ik weet niet hoe oud hij is, hoe lang hij al actief is op de Zaanse Schans en wat zijn favoriete molentype is. Ik heb geen idee hoe lang hij al accordeon speelt en of hij ook andere instrumenten beheerst.
Eigenlijk maakt het ook niet uit. Hans Metsch, zoals hij echt heet, is een bijzondere man. Eentje die in geen enkel hokje past. Een interview doet hem tekort. Bovendien zou het me dagen kosten om zijn verhalen samen te vatten. Vandaag had ik wederom een mooie ontmoeting met hem, die ik in mijn herinneringen bewaar. De tinnen beeldjes liggen in het doosje op mijn nachtkastje.
Tekst & foto's Sharon Engers
Word Molenvriend
Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.
of abonneer je op onze nieuwsbrief!