Hoekmolen te Hei- en Boeicop

Hoekmolen

Hei- en Boeicop, Utrecht

Nationale Molendag 2024
zaterdag 11-5
van
12:00:00
tot
16:00:00
Rondleiding
Nationale Molendag 2024
Niet open op zondag 12-5

Over Hoekmolen

De Hoekmolen, staande in het veld ten noordoosten van Meerkerk, is de laatst overgeblevene van twee wipmolens die de polder Neder-Heicop en Neder-Boeicop bemaalden. De andere was de Peilmolen, een naam die bij de vorige twee fotos is verklaard. Beide sloegen uit op het Merwedekanaal. In 1926, een jaar dat menige molen in de streek niet heeft overleefd, werd de Peilmolen omgebouwd tot motorgemaal, dat daarna jarenlang, te zamen met de Hoekmolen, de bemaling van deze 496 hectare grote polder verzorgde.

Het oorspronkelijke bouwjaar is niet bekend. Wel is inmiddels duidelijk dat op 6 augustus 1622 aanbesteding plaatsvond van de vernieuwing van de ondertoren van de molen, alsmede van de voor- en achterwaterloop, het waterwiel en het onderrondsel of de schijfloop. De werkzaamheden werden uitgevoerd door Cornelis Gerritszn. uit Hei- en Boeicop. Echter: in 1641 verbrandde één van beide molens van deze polder en niet bekend is, welke. De ondertoren van deze molen dateert dus uit 1622 óf uit 1642, het jaar waarin de verbrande molen werd herbouwd.

In 1945 kwam de molen buiten gebruik omdat er een dieselgemaal werd gebouwd. Door inzet van de gemeente en andere organisaties bleef de molen behouden en kwam in 1960 in bezit van het Hoogheemraadschap van de Alblasserwaard en Vijfherenlanden. Nadat deze instelling in 1984 opgegaan was in het Hoogheemraadschap van de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden, is de molen, tezamen met drie andere, op 1 februari 2008 verkocht aan de SIMAV.

Voor het zover was, had de molen nog een ramp met de nodige kleerscheuren doorstaan: tijdens stormweer op zaterdag 20 maart 2004 sloeg de molen op hol, vloog in brand en raakte zwaar beschadigd. Het bovenhuis werd hierbij grotendeels verwoest; de ondertoren overleefde het, op waterschade na. De bovenas begaf het niet en het wiekenkruis bleef onbeschadigd. Goed optreden van de brandweer, die het overigens zeer moeilijk had met de harde wind, heeft vermoedelijk algehele verwoesting voorkomen.
Het herstel werd snel ter hand genomen: op 1 juni 2005 is het geheel nieuwe bovenhuis aangebracht en eind juni was de molen alweer draaivaardig.

De bovenas, die het tijdens de brand dus had uitgehouden, heeft men afgekeurd. Vervolgens is een nieuwe bovenas gegoten. De oude PvO-bovenas wordt sinds enige jaren los bewaard bij het Streekcentrum Groot-Ammers, niet ver van de korenmolen De Jonge Sophia.

In 2007 zijn aan de overkant van het Merwedekanaal behoorlijk wat bomen gekapt, zodat de windvang uit de westelijke hoek duidelijk beter is geworden.

In 2009/10 onderging deze wipmolen fors herstel aan ondertoren en waterlopen: diverse houtverbindingen zijn vervangen of voorzien van kunsthars, daarna is het riet op de ondertoren vervangen. De waterloop is 10 cm verdiept, de schoepen van het scheprad werden daarom verwijderd (en later weer aangebracht). De vloer van de krimp en de opleider zijn in beton gestort. Drie muurplaten (op de noordelijke na) zijn vervangen; er zijn drie manderstijlen en een korbeel vervangen, de vloer rond het onderwiel is hersteld. Alle gaande werken en ook de vang zijn nagelopen en opnieuw afgesteld. Hekwerk en de voorzomen en borden gerepareerd. Ook de krui-schoren zijn vernieuwd, de trap gerepareerd en de lier verbeterd.
Op 6 juli 2010 werd de gerestaureerde molen opgeleverd.

 

Bouwjaar
onb.
Functie
Molenaar
Jan den Ouden / Adriaan de Bruin
Telefoon
0347-341521 en 06-2280 6691
E-mailadres
Aandrijving
Adres
Kanaaldijk 19
4126 LR Hei- en Boeicop
Utrecht
Open op afspraak
Nee
Open voor publiek
Nee
Openingstijden
Schoolbezoek mogelijk
Nee

Word Molenvriend

Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.

of abonneer je op onze nieuwsbrief!
 

Meer over deze molen

Hoekmolen te Hei- en Boeicop

Locatie

Bezoekadres
Kanaaldijk 19
Gemeente
Vijfheerenlanden
Plaats
Hei- en Boeicop
Postcode
4126 LR
Plaats (postadres)
Hei- en Boeicop
Provincie
Rijksdriehoek: X
131377
Rijksdriehoek: Y
438908
WGS84: N (breedtegraad)
51.93813
WGS84: E (lengtegraad)
5.04368

Contact

Eigenaar
SIMAV
E-mailadres
vinkenrode@hetnet.nl
Telefoon
0347-341521 en 06-2280 6691

Over de molen

Inrichting
Aandrijving
Overbrengingsverhouding
1 : 0,52
Specificaties
Diam. scheprad: 6,00 m, breedte scheprad: 0,39 m;
Opvoerhoogte: 1,20 m

Registratienummers

DHM-databasenummer
168
Rijksmonumentnummer
21344
Ten Bruggencatenummer
01473