Overwaard Molen No.4 te Kinderdijk

Overwaard Molen No.4

Kinderdijk, Zuid-Holland

Nationale Molendag 2024
zaterdag 11-5
van
09:00:00
tot
17:30:00
Rondleiding, Expositie, Demonstraties door de molenaar, Oude ambachten, Verhalenverteller
Nationale Molendag 2024
Niet open op zondag 12-5

Over Overwaard Molen No.4

De molen werd gebouwd door Adriaan van der Haven uit Hoornaar en aangenomen voor ƒ 14.000,--.

Van de acht Overwaardmolens was deze Nr. 4 de uitzondering: hij was uitgerust met een brede waterloop en twee schepraderen. Eén voor het afmalen van de lage boezem in de hoge en één voor het op peil houden van het hoge boezemgebied. Deze functie van zgn. contramolen werd door deze molen vervuld, nadat de voorganger (die dus reeds, let wel, bestond vóórdat de acht boezemmolens werden gebouwd, in 1739 was verbrand).
Het bestaan als dubbele molen was kennelijk geen succes: al in 1799 werden scheprad en gaandewerk van de contramolen verwijderd omdat het te weinig werd gebruikt. Aldus werd molen nr. 4 weer een 'gewone' boezemmolen en bleef met de zeven andere Overwaardmolens in bedrijf tot 1950.

In de loop van de jaren '90 van de 20ste eeuw openbaarden zich steeds grotere problemen: de molen had groot herstel aan wiekenkruis en voorkeuvelens nodig en werd tenslotte in 2003 stilgezet. In 2004 werden, vooruitlopend op groot herstel, reeds nieuwe windborden in de juiste kleuren aangebracht. In september 2005 volgden intensieve reparaties aan de kap; op 23 maart 2006 werd weer gemalen.

Intussen bleven de dubbele waterloopmuren, zij het dus deels dichtgegooid, bewaard. Pas in de 21ste eeuw ging men serieus nadenken over de zin van reconstructie van deze bijzondere molen. Het antwoord viel positief uit: men besloot molen nr. 4 te reconstrueren als dubbele molen, dus met twee afzondelijke schepraderen en aandrijvingen. Enige tijd later waren de waterlopen opengegraven en werd gewerkt aan een houten scheprad dat de 'contrafunctie' moet gaan verrichten.
Al deze werkzaamheden hielden ook in dat de woonfunctie van deze molen zou komen te vervallen. Niet dat dat echt een probleem is: deze molen leent zich, met zijn unieke functie, op zich goed als nieuw aandachtspunt voor deze - door toeristen toch al behoorlijk overbezochte - molengroep. Een extra bezoekersmolen, die de druk op de Nederwaard Nr. 2 zou doen afnemen, was best wel welkom.
Er valt evenwel hierover ook iets heel anders te zeggen: reconstructie van een zeer opmerkelijke en ook voor Nederlandse begrippen uiterst zeldzame dubbelfunctie (die bovendien al meer dan 200 jaar geleden in onbruik raakte) schept een vals beeld over Kinderdijk en de Nederlandse waterstaat in het algemeen en de toeristen die deze molen bezoeken zouden eerder verward dan geïnformeerd worden. Dit nog los van de qua verhoudingen grote, nog te bouwen, schuur waar men de bezoekers over deze molen en Kinderdijk nader inlicht. Niet iedereen, op Kinderdijk en elders, is dan ook blij met een dergelijke reconstructie van de Overwaard nr. 4 en de te verwachten toestroom van toeristen.

Los van deze zaak: in de zomer van 2021 heeft men de buitenroede vervangen. Eerst heeft men de ophekking verwijderd, waarna de oude roede op 1 september werd gestreken. Op 6 september stak de firma De Gelder de nieuwe roede.

Achtergronden over ontstaan en ontwikkeling van de boezembemaling van de Overwaard zijn te vinden bij Molen nr. 1

 

Bouwjaar
1740
Functie
Molenaar
Diverse molenaars van Kinderdijk bij toerbeurt
Aandrijving
Adres
Overwaard 7
2961 AT Kinderdijk
Zuid-Holland
Open op afspraak
Nee
Open voor publiek
Ja
Openingstijden
Zie de website. Deze molen is voor toeristen alleen per boot bereikbaar en dan te bezichtigen via een arrangement.
Schoolbezoek mogelijk
Nee

Word Molenvriend

Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.

of abonneer je op onze nieuwsbrief!
 

Meer over deze molen

Overwaard Molen No.4 te Kinderdijk

Locatie

Bezoekadres
Overwaard 7
Gemeente
Molenlanden
Plaats
Kinderdijk
Postcode
2961 AT
Plaats (postadres)
Kinderdijk
Provincie
Rijksdriehoek: X
104026
Rijksdriehoek: Y
432596
WGS84: N (breedtegraad)
51.87957
WGS84: E (lengtegraad)
4.6469

Contact

Eigenaar
Stichting Werelderfgoed Kinderdijk

Over de molen

Inrichting
Aandrijving
Overbrengingsverhouding
1 : 0,55
Specificaties
Scheprad: diam. 6,70 m, breedte 0,58 m;
Opvoerhoogte 0 tot 1,40 m;
Wateras: gietijzer, fabr. L.I. Enthoven & Co. te 's Hage, nummer 658, bouwjaar 1879;
Sintelstuk: gietijzer, fabricagegegevens onbekend

Registratienummers

DHM-databasenummer
180
Rijksmonumentnummer
30554
Ten Bruggencatenummer
01504