Vlietmolen te Lexmond

Vlietmolen

Lexmond, Utrecht

Nationale Molendag 2024
zaterdag 11-5
van
10:00:00
tot
18:00:00
Rondleiding, Demonstraties door de molenaar
Nationale Molendag 2024
zondag 12-5

Over Vlietmolen

Het oorspronkelijke bouwjaar van deze molen is vooralsnog niet uit archiefstukken te achterhalen; de oudste vermelding is 1609, maar die ging over een al bestaande molen, ofwel: al vóór 1609 stond er een molen op deze plaats. Vrijwel zeker is dat ook een wipmolen geweest.

Deze molen heeft zich zeer lang in de belangstelling van het polderbestuur mogen verheugen, want pas in 1986 werd hij buiten gebruik gesteld. Hij was op dat moment al veertien jaar eigendom van de SIMAV. De eveneens nog bestaande Bonkmolen van dezelfde polder was daarentegen toen al vele jaren buiten bedrijf.

Op 13 december 1980 brak tijdens het malen de buitenroede. Deze was in 1928 gestoken en afkomstig van de in dat jaar gesloopte wipmolen van de polder Bolgarijen. De vallende roede vernielde ook de makelaar op de kap. Besloten werd, ook de uit 1875 daterende Pot-binnenroede te vervangen en twee nieuwe gelaste exemplaren te bestellen.

Tot 1 november 1997 ging alles weer goed: die datum werd de Vlietmolen slachtoffer van brand, gevolg van een slecht trekkend rookkanaal. De bewoners ontsnapten op tijd, maar de schade aan de molen was groot: luttele dagen na de brand heeft men de molen onttakeld.

Een grote restauratie werd gestart in 2001; in 2002 werd de geheel herstelde molen feestelijk in gebruik genomen. De overbrenging is bij deze gelegenheid gewijzigd: het vroegere bovenschijfloop had 30 staven, het huidige 35. De verhouding tussen wiekenkruis en scheprad is aldus verlangzaamd van 2,09 tot 2,29 op 1.

Begin juni 2021 vond opmerkelijk herstel plaats: ter bestrijding van de bonte knaagkever heeft men de molen, zoals dat eerder onder meer in Usselo gebeurde, vrijwel compleet in een grote geelgroene 'jas' gehuld en daarna uitgegast. De molenaar moest voor enige dagen een ander verblijf zoeken!

In mei 2022 heeft men het scheprad en de waterlopen drooggezet, omdat de frontmuur van de achterwaterloop steeds erger begon te scheuren en er al jaren veel grond verdween bij de sprenkelstraat en de vleugelmuur van de achterwaterloop. Onnodig te zeggen dat de molen ook onderloops was. 
Na het verwijderen van heel wat modder en slib bleken de houten vloer en kespen gebroken: dat was de oorzaak van de verzakking van de toog. Men ontdekte al gravend nog iets bijzonders: op de normale eiken kespen en planken bleken dennen balken met daarop weer planken van naaldhout aangebracht, een dubbele vloer dus. 'En passant' kwamen er in de modder vele oude scherven en andere voorwerpen naar boven.
Daarna heeft de molen wel gedraaid, maar uiteraard niet gemalen. 

In maart 2024 werd de afdamming van de achterwaterloop weggehaald, waarna de molen voor het eerst in bijna twee jaar weer kon malen. Hiermee was deze zaak nog allerminst opgelost, er zijn enige noodmaatregelen genomen maar er moet in wezen nog van alles gebeuren. De vraag is alleen: wie zal dat betalen? 

Enige technische details van deze molen: 
Typisch voor de molens hier in de buurt is dat de schuine gedeelte boven deuren en ramen met zinken dakjes zijn afgewerkt en niet zo als gebruikelijker het riet doorgelegd.
Ongewoon voor een wipmolen is hier de kruilier.

Bouwjaar
onb.
Functie
Molenaar
Thijs van Hoof
Telefoon
0183-354575
Aandrijving
Adres
Zederikkade 223
4128 LS Lexmond
Utrecht
Open op afspraak
Nee
Open voor publiek
Nee
Openingstijden
Schoolbezoek mogelijk
Nee

Word Molenvriend

Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.

of abonneer je op onze nieuwsbrief!
 

Meer over deze molen

Vlietmolen te Lexmond

Locatie

Bezoekadres
Zederikkade 223
Gemeente
Vijfheerenlanden
Plaats
Lexmond
Postcode
4128 LS
Plaats (postadres)
Lexmond
Provincie
Rijksdriehoek: X
128386
Rijksdriehoek: Y
439473
WGS84: N (breedtegraad)
51.94308
WGS84: E (lengtegraad)
5.00014

Contact

Eigenaar
SIMAV
Telefoon
0183-354575

Over de molen

Inrichting
Aandrijving
Overbrengingsverhouding
1 : 0,44
Specificaties
Diam. scheprad: 5,62 m, breedte scheprad: 0,41 m;
Opvoerhoogte: 1,60 m

Registratienummers

DHM-databasenummer
212
Rijksmonumentnummer
25816
Ten Bruggencatenummer
00824