De Dellen te Nieuw Scheemda

De Dellen

Nieuw Scheemda, Groningen

Over De Dellen

Deze molen is gebouwd na het afbranden van een (veel kleinere) voorganger. Die laatste molen dateerde uit 1793.
Vanouds had de molen twee vijzels; sinds 1926 kon één ervan ook door een elektromotor worden aangedreven. Door een ruilverkaveling werd de molen overbodig en kwam min of meer 'droog' te staan.
Om deze reden besloot men tot overplaatsing: in 1984 werd de molen gedemonteerd en verplaatst naar de huidige locatie aan het Termunterzijldiep. De Dellen staat nu naast het gemaal "Tichelwaark” en kan in geval van nood dienst doen. De polder Tichelwaark is 260 Ha groot (ZP ± -2.50 NAP). Verplaatsing en restauratie werden uitgevoerd door de fa. Molema uit Heiligerlee.

Beide vijzelwielen zijn van gietijzer, uitgerust met acht spaken waarin 38 conische kammen. De inmiddels antieke 50 pk Heemaf-elektromotor uit 1926 bleef na de verplaatsing in de molen aanwezig, zij het buiten gebruik en los opgesteld.
De kleppen van de zelfzwichting zijn sinds 2000 in aluminium uitgevoerd. Opvallend zijn de dwarskleppen aan alle enden, die vrijwel overal zijn weggerestaureerd, maar hier nog altijd aanwezig zijn. In 1958 hadden 35 Groninger molens nog dergelijke kleppen; nu slechts twee!

Enige andere opmerkelijke details: de vangbalk draait niet met een pen door de voorezel, maar is met een metalen scharnier aan de onderzijde van die ezel aangebracht. Deze constructie komt ook op de andere poldermolen in Scheemda voor en op 'De Rat' te IJlst (dat laatste is niet toevallig, want de kap daarvan is afkomstig van de gesloopte poldermolen van Scheemderzwaag!).
Het halslager is in gietijzer uitgevoerd. 

Op zijn oude plaats te 't Waar was de molen een z.g. peilmolen. Een dergelijke molen meldde overdag met behulp van de wiekenstand en 's nachts door een lantaarn in de wiektop, wanneer in verband met een zeer hoog boezempeil verder uitmalen door de polders verboden is. Hier stond, ondanks de aanwezigheid van een wiekenkruis, naast de molenaarswoning een hoge mast met daar bovenop een lamp van 1000 Watt.
De Molenstichting Midden- en Oost-Groningen wil een dergelijke pegelmast bij deze molen reconstrueren (en zoekt daarvoor naar de middelen).

20 september 2020 voltrok zich hier een drama, toen tijdens het malen de binnenroede brak. Niet lang daarna werd ook de buitenroede gestreken. De eigenaar probeerde uiteraard zo snel mogelijk deze molen weer geheel maalvaardig te krijgen maar dat was duur en de schade aan de molen was onvoorzien.
Begin 2023 waren er evenwel voldoende fondsen om tot herstel over te kunnen gaan maar er werd nog meer gedaan: ook de koningspil werd vervangen.
Op 9 maart 2023 stak molenmakerij Molema de nieuwe roeden. Zij kregen dezelfde ophekking als voor de breuk: zelfzwichting met Oud-Hollandse voorzomen. Ook kreeg de molen weer de karakteristieke dwarskleppen op alle enden.

 

Bouwjaar
1855
Functie
Molenaar
André Schuthof
Telefoon
0597-415672 (molenaar)
E-mailadres
Aandrijving
Adres
Pastorieweg 4A
9943 TG Nieuw Scheemda
Groningen
Open op afspraak
Ja
Open voor publiek
Ja
Openingstijden
Doorgaans zondagmiddag en op afspraak. 
Schoolbezoek mogelijk
Nee

Word Molenvriend

Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.

of abonneer je op onze nieuwsbrief!
 

Meer over deze molen

De Dellen te Nieuw Scheemda

Locatie

Bezoekadres
Pastorieweg 4A
Gemeente
Oldambt
Plaats
Nieuw Scheemda
Postcode
9943 TG
Plaats (postadres)
Nieuw-Scheemda
Provincie
Rijksdriehoek: X
259369
Rijksdriehoek: Y
580349
WGS84: N (breedtegraad)
53.19961
WGS84: E (lengtegraad)
6.94908

Contact

Eigenaar
Molenstichting Midden- en Oost-Groningen
E-mailadres
dedellen@kpnplanet.nl
Telefoon
0597-415672 (molenaar)

Over de molen

Inrichting
Aandrijving
Overbrengingsverhouding
1 : 2,45
Specificaties
Vijzels: 2 houten vijzels, 3-gangig, diam.: 1,05 m en 1,30 m, spoed: 1,07 m en 1,20 m, dikte vijzelbalken: 38 cm en 40 cm;
Opvoerhoogte: 1,25 m;
Gietijzeren halslager en penlager

Registratienummers

DHM-databasenummer
265
Rijksmonumentnummer
33080
Ten Bruggencatenummer
10231