De Vier Winden te Sint-Annaland

De Vier Winden

Sint-Annaland, Zeeland

Nationale Molendag 2024
zaterdag 11-5
van
10:00:00
tot
17:00:00
Rondleiding
Nationale Molendag 2024
Niet open op zondag 12-5

Over De Vier Winden

Deze molen werd voor J. Elenbaas op de grond van de erfgenamen van A. Bierens gebouwd. De weduwe Elenbaas hertrouwde en verkocht de molen in 1877 aan M.L. de Vlieger Azn. Later waren achtereenvolgens W. Dorst, P. Breäs, G.J. Breäs en L.A. Verhage zijn opvolgers.
Tot 1952 werd op windkracht gemalen met twee koppel 16der kunst- en een koppel 16der blauwe stenen. Vervolgens werd de windmolen omgebouwd tot mechanisch maalbedrijf en daartoe verhuisde de complete maalinrichting naar de begane grond. Op de vijf zolders werden in 1955 zes silo's voor 30 ton graan geplaatst. Deze waren gemaakt van het hout van de in dat jaar gesloopte stelling.

Intussen ging de staat van onderhoud van de windmolen uiteraard achteruit: draaien kon de molen niet meer zonder stelling, in 1968 ging het hekwerk van de roeden eraf en een jaar later de twee resterende koppel stenen eruit. Tot 1969 dreef een 30 pk elektromotor (1942) als hulpmotor twee koppel stenen op de begane grond aan. De dubbele elevator van de begane grond tot de maalzolder en enkele elevator van maalzolder tot kap werden toen alle verwijderd. De buil en de hijslier met 0,4 PK elektromotor bleven over.

Na beëindiging van het maalbedrijf kwam het hier langzaam maar zeker goed: Lou Verhage uit Poortvliet kocht de molen en restaureerde deze vervolgens tussen ca. 1969 tot 1978 in eigen beheer en vrijwel op eigen kracht.

Voor de reconstructie van het gaandewerk maakte hij gebruik van spoorwiel en steenschijven van de in 1952 gesloopte grondzeiler "Horror Vacui" te Noordgouwe. Vanwege de grootte werden de steenschijflopen hier als onderaandrijving gemonteerd. De wielen van Noordgouwe zijn, met hun enorme aantallen kammen resp. staven en hun verfijnde steek, een prachtig stuk werk van wijlen meester-molenmaker Marien van Riet uit Goes. Staartbalk en schoren betrok Verhage van de in 1968 onttakelde molen van De Regt te Nieuw-Lekkerland (welke molen zelf inmiddels weer hersteld is).

De molen werd in 1999, enige tijd nadat Lou Verhage bij een verkeersongeval om het leven was gekomen, door zijn erven verkocht, was daarna nog geruime tijd draaiend te zien, maar kwam tenslotte wegens gebrek aan onderhoud tot stilstand. In september 2006 werd de bouwvallig geworden stelling verwijderd; stukken van kapbedekking en hekwerk waren op dat moment al voor een deel weggewaaid.

Op 1 mei 2009, inmiddels onder een andere eigenaar, kon een grote restauratie worden voorbereid. Op 1 september 2009 volgde onttakeling: roeden en staart werden verwijderd en de kap naast de molenromp neergezet.
Op 6 september 2010 werd eerst de nieuwe kuip geplaatst, een dag later de geheel gerestaureerde kap, gevolgd door de nieuwe roeden gestoken en de eveneens nieuwe staart. 1 december werd de molen opgeleverd. 
Vanaf 2011 is er weer volop met de molen gedraaid. Onderin is een klein museum gemaakt waarbij bezoekers het verleden, de restauratie en het heden aan elkaar kunnen verbinden.

In het late voorjaar van 2023 begon een herstelbeurt waarbij voornamelijk de vroegere kleurstelling zoveel mogelijk zal worden gereconstrueerd. De romp wordt schoongespoten en daarna opnieuw gewit.

Er zijn opvallende bouwkundige overeenkomsten met korenmolen De Verwachting te Tholen-stad. Die laatste molen werd, na in 1930 te zijn onttakeld, in 2009 geheel gecompleteerd en weer maalvaardig.

Bouwjaar
1847
Functie
Molenaar
Davy van der Zande (m.i.o.) en gastmolenaars
Aandrijving
Adres
F.M. Boogaardweg 4
4697 GM Sint-Annaland
Zeeland
Open op afspraak
Ja
Open voor publiek
Ja
Openingstijden
Geregeld op zaterdagen en verder als de molen draait.
Schoolbezoek mogelijk
Nee

Word Molenvriend

Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.

of abonneer je op onze nieuwsbrief!
 

Meer over deze molen

De Vier Winden te Sint-Annaland

Locatie

Bezoekadres
F.M. Boogaardweg 4
Gemeente
Tholen
Plaats
Sint-Annaland
Postcode
4697 GM
Plaats (postadres)
Sint-Annaland
Provincie
Rijksdriehoek: X
65673
Rijksdriehoek: Y
401970
WGS84: N (breedtegraad)
51.59951
WGS84: E (lengtegraad)
4.09788

Contact

Eigenaar
Davy en Christine van der Zande

Over de molen

Inrichting
Aandrijving
Overbrengingsverhouding
Voorheen: 1 : 6,08
Specificaties
2 koppels 16er kunststenen, 1 koppel 16er blauwe stenen

Registratienummers

DHM-databasenummer
515
Rijksmonumentnummer
35382
Ten Bruggencatenummer
01874