De Rozeboom te Krabbendijke

De Rozeboom

Krabbendijke, Zeeland

Over De Rozeboom

Jan Rosier liet in 1862 deze molen bouwen. Hierna wisselde de molen nog vele malen van eigenaar. In 1947, betrekkelijk vroeg voor Zeeuwse begrippen, kwam de molen buiten bedrijf.

Voorheen heeft de molen ook als pelmolen dienst gedaan. Hiertoe lag de vloer oorspronkelijk 0,90 meter hoger dan heden. Het is niet precies bekend wanneer deze situatie is gewijzigd, maar in de jaren '30 was de pelsteen al verdwenen en de vloer verlaagd. Hierdoor is de onderste verdieping, de begane grond, hier ongewoon hoog en liggen de ramen op een wat onlogisch lijkende hoogte.

In de loop der tijden is het uiterlijk diverse keren veranderd. Zo was de molen ooit zwart geteerd. In latere jaren werd daar overheen gedeeltelijk een (witte) pleisterlaag aangebracht. Omstreeks 1938 heeft men de romp geheel gewit, met sierlijke donker geverfde bogen rond de vensters. Tot 1967 had deze molen nog altijd houten roeden; de buitenroede was zelfs een borstroede.

In 1967 werd, kort nadat de toenmalige gemeente Krabbendijke de molen had aangekocht, begonnen met een ingrijpende restauratie. De romp werd voor een zeer groot deel met een halve steen ingeboet en daarna opnieuw opgemetseld. Evenwel werd de molen daarna niet meer gewit. Met dit huidige 'schone' metselwerk is niet goed meer te zien hoe fraai conisch deze romp ooit was.
Voor de restauratie van 1968 was er, zoals in (vrijwel) alle Zeeuwse korenmolens, een buil aanwezig. De halfsteensommanteling die bij de restauratie van 1968 is aangebracht, had als hoofddoel om de vochtproblemen op te lossen. Het heeft echter weinig vruchten afgeworpen: heden kampt de molen nog steeds met dezelfde problematiek, zij het in mindere mate.

Maar er ging in 1967/68 nog meer mis: molenmaker Van Beek herstelde het gaandewerk maar gedeeltelijk (dus werd de molen niet volledig maalvaardig); de zeer kenmerkende platte kap en het over de korte spruit getimmerde achterkeuvelens keerden niet terug: bovenop de romp stond ineens een Zuidhollandse poldermolenkap. Ook de ophekking van beide nieuwe roeden leek nergens op en de kruilier moest zo nodig worden vervangen door een rad. Verder was de kleurstelling grondig veranderd: vóór 1968 waren voor- en achterkeuvelens donkergroen met witte rand, windpeluw donkergroen, de voeghoutkoppen drie verticale banen rood-wit-blauw, de askop rood, de walpenplaat blauw met witte ster en walpen, roeden donkergroen met witte boorden bij de as en de voorzomen rood. De gehele staart donkergroen; uiteinden van de schoren en spruiten wit evenals de klapmutsen en om de ramen een rode rand.
Er is veel kritiek geweest op deze wijze van herstel, die feitelijk geen restauratie te noemen was, maar tot op heden is hier eigenlijk niets aan veranderd.
Gelukkig is niet alles bij deze restauratie verdwenen of veranderd: zeer bijzonder is het spoorwiel, dat 144 kammen telt (met de zeer fijne steek van 5,75 cm.), een staaltje meesterschap van wijlen molenmaker Marien van Riet. Verder valt ook het bovenwiel, met wel heel dunne kruisarmen en plooistukken, sterk op.

Vanaf de jaren '70 werd er weer af en toe met de molen gedraaid. In juli 2011 volgde evenwel stilzetting nadat staart en schoren slecht waren bevonden. In de zomer van 2013 werd die staart vrijwel geheel vernieuwd.

Op 3 april 2018 heeft de molenmaker beide toen ruim 50 jaar oude gelaste roeden gestreken. Zij bleken nog in zeer behoorlijke staat: men kon in feite volstaan met het aanbrengen van een verstijvingsplaat aan de ligzijde. Op 11 juni dat jaar zijn de roeden weer gestoken en twee dagen later was de molen weer draaiend te zien. 
Inmiddels zijn dit de laatste nog draaiende roeden van het fabricaat Van Beek, Sint Annaland; er zijn er maar weinig door dit bedrijf gemaakt maar zij zijn zeer behoorlijk van kwaliteit gebleken. 

Bouwjaar
1862
Functie
Molenaar
Jan Bakker / Ben Reeders
Telefoon
0113-501708 of 06-40136332
Aandrijving
Adres
Westweg 17a
4413 EE Krabbendijke
Zeeland
Open op afspraak
Ja
Open voor publiek
Ja
Openingstijden
Als de molen draait (een afspraak maken wordt aanbevolen).
Schoolbezoek mogelijk
Nee

Word Molenvriend

Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.

of abonneer je op onze nieuwsbrief!
 

Meer over deze molen

De Rozeboom te Krabbendijke

Locatie

Bezoekadres
Westweg 17a
Gemeente
Reimerswaal
Plaats
Krabbendijke
Postcode
4413 EE
Plaats (postadres)
Krabbendijke
Provincie
Rijksdriehoek: X
65786
Rijksdriehoek: Y
383323
WGS84: N (breedtegraad)
51.43196
WGS84: E (lengtegraad)
4.10425

Contact

Eigenaar
Gemeente Reimerswaal
Telefoon
0113-501708 of 06-40136332

Over de molen

Inrichting
Aandrijving
Overbrengingsverhouding
1 : 5,92 en 1 : 7,31
Specificaties
1 koppel 16er blauwe stenen en 1 koppel 16er kunststenen;
Luiwerk: sleepluiwerk (luitafel onder bonkelaar op kapzolder)

Registratienummers

DHM-databasenummer
1146
Rijksmonumentnummer
32416
Ten Bruggencatenummer
01649