De Valk te Montfoort

De Valk

Montfoort, Utrecht

Nationale Molendag 2024
zaterdag 11-5
van
10:00:00
tot
16:00:00
Rondleiding, Demonstraties door de molenaar
Nationale Molendag 2024
Niet open op zondag 12-5

Over De Valk

Uit gegevens van 1492 blijkt dat er toen al op de huidige lokatie een standerdmolen, als dwangmolen in bezit van de burggraven van Montfoort, aanwezig was. Ook op de plattegrond van Joan Blaeu uit 1649 staat de standerdmolen aangegeven. In 1986 werden bij werkzaamheden aan het fundament van de huidige molen delen van de poeren van de oude standerdmolen aangetroffen.

De huidige molen moet gebouwd zijn als vervanging van deze standerdmolen (of een tussentijdse opvolger daarvan). Tot 1941 heeft de huidige molen met twee koppel maalstenen dienst gedaan als korenmolen. Vervolgens werd de molen stilgezet en raakte deze ernstig in verval.

Het is aan de plaatstelijke aannemer A.H. Versteegen te danken dat de molen nog bestaat. Hij kocht de molen en liet hem in 1953 restaureren, wat wilde zeggen: inrichten als woning en kantoor. Het uiterlijk van de molen bleef op die manier behouden (al werden enige ramen toegevoegd) maar het binnenwerk werd grotendeels verwijderd. Vóór deze grote verbouwing lagen er drie koppel stenen op de steenzolder, de pelsteen op de maalzolder en op de begane grond stond een maalstoel met twee koppel stenen, die door een petroleummotor werden aangedreven.
De molen bleef aldus voor Montfoort en de molenwereld behouden, zij het als statisch monument.

Rond 1980 was de molen opnieuw aan herstel toe, terwijl in die periode ook ernstige verzakkingen optraden. De kosten van een nieuwe restauratie waren voor André Versteegen economisch niet verantwoord meer en daarom deed hij de molen in 1984 over aan de Stichting De Utrechtse Molens.

In 1985 begon het herstel. Vooral in de zomer van 1986 werden door de firma Goorbergh uit Breda ingrijpende werkzaamheden uitgevoerd om het verzakken van de molen op te heffen. 
In 1988 werd bijna het gehele jaar gewerkt aan de molen zelf. Op 1 december 1988 was de molen na 47 jaar stilstand weer draaivaardig.

Niet lang daarna ontstonden plannen om de molen ook weer te laten malen. Naast een maalwerk behoorde ook een pelsteen tot de reconstructie. De woning in de molen werd verlaten: de molenaar ging naast de molen wonen en in 2007 werd serieus begonnen. Hier en daar moesten delen worden gereconstrueerd, omdat bij de verbouwing van 1953 sommige veldkruisen en andere constructiedelen waren ingekort dan wel verwijderd. Vervolgens werd nieuwe koningspil aangebracht. 
In juli 2009 was één koppel stenen maalvaardig. 21 augustus volgde de officiële ingebruikname.

Eind 2021 viel ook voor deze molen in de provincie Utrecht het besluit tot stilzetting, dit als gevolg van serieuze twijfel over de kwaliteit van beide roeden. Hoewel deze molen tamelijk snel "aan de beurt" was voor nieuwe roeden, heeft het toch nog even geduurd. In juni 2023 zette men de oude roeden kaal, enige tijd later werden zij gestreken. Op 14 december werden dan de nieuwe roeden aangeleverd en meteen gestoken. Enige dagen later kon de molen weer draaien. 

Eigenaren en molenaars van deze molen:
1728: Hendrik van Utenhove; molenaar Jan van Berkenstein
In 1753 standermolen vervangen door huidige achtkante bovenkruier
1767: Johanna Hermina van Utenhove
1800: Johan Wilhelm Montadon en Philippina Glaser; Montadon is ook de molenaar
1848?: Izak Stalenhoef (eigenaar/molenaar)
1853: Jan van den Nieuwendijk (eigenaar/molenaar)
1858: Johannes van Wichen (eigenaar/molenaar)
1866: Jan Bos; molenaars Rijk van Eck en Gerrit Bakker;
1882: Willem de Jong (eigenaar/molenaar);
1886: Wed. de Jong; molenaar Leen van Eck (1891-1892); Jacob Barneveld (1897-1900); Nicolaas van der Horst (1883-1906);
1897: Nicolaas van der Horst (1883-1906); Nic. van der Horst jr. is molenaar tot 1907;
1906: Wilhelmina Sanders, wed. van der Horst. A. de Heus is tot 1907 tevens molenaar;
31-12-1907 veiling van de "windt- en pelmoolen".
1908: Gijsbert van Dijk
1914: Petrus van Rijn (eigenaar/molenaar);
1944: Bos (geen molenaar; periode van verval begint);
1953: André Versteegen (eigenaar; herstel en bewoning; molen draait niet);
1984: Stichting de Utrechtse Molens

Bouwjaar
1753
Molenaar
Henk Visser (1ste molenaar) / Aart de Bruijn / Roeland Geijer / Piet Schiereck / Hanno van Harten / Gerben Terpstra
Telefoon
06-51445761
E-mailadres
Aandrijving
Adres
Molenstraat 27
3417 HR Montfoort
Utrecht
Open op afspraak
Ja
Open voor publiek
Ja
Openingstijden
Zaterdag 10.00 - 16.00 uur. Groepen op afspraak.
Extra informatie schoolbezoek

Vooraf aanmelden via info@molendevalk.nl

Schoolbezoek mogelijk
Ja

Word Molenvriend

Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.

of abonneer je op onze nieuwsbrief!
 

Meer over deze molen

De Valk te Montfoort

Locatie

Bezoekadres
Molenstraat 27
Gemeente
Montfoort
Plaats
Montfoort
Postcode
3417 HR
Plaats (postadres)
Montfoort
Provincie
Rijksdriehoek: X
124780
Rijksdriehoek: Y
450600
WGS84: N (breedtegraad)
52.0429
WGS84: E (lengtegraad)
4.94672

Contact

Eigenaar
Stichting De Utrechtse Molens
E-mailadres
info@molendevalk.nl
Telefoon
06-51445761

Over de molen

Aandrijving
Overbrengingsverhouding
1 : 6,23, 1 : 6,75, 1 : 5,79 en 1 :9,53
Specificaties
1 koppel blauwe 16er stenen, loper van De Valk, ligger van de stenen molen te Oudewater.;
1 koppel blauwe 17er stenen, ligger van De Valk, 1der loper van de Valk, heeft zo op elkaar gelopen.;
1 koppel 15er flintstenen uit Denemarken maalvaardig.;
Pelstenen:;
Loper 1,45 m, ligger 1,30 m pelvaardig op de maalzolder;
Luiwerk: sleepluiwerk

Registratienummers

DHM-databasenummer
346
Rijksmonumentnummer
30060
Ten Bruggencatenummer
01059