(Naamloos) te Retranchement

(Naamloos)

Retranchement, Zeeland

Over (Naamloos)

In een resolutie van de Raad van State van 24 juli 1643 werd aan Bartholomeus de Vos toestemming voor de bouw van een molen op deze plaats gegeven. Vroeger werd er ƒ 15,-- windrecht betaald.

Het ingehakte jaartal 1818 in de console op de borstnaald onder de windpeluw suggereert een jaar van belangrijk herstel. Tot nu toe werd steeds aangenomen dat de molen in dat jaar was herbouwd nadat hij eerder bij zware storm was omgewaaid.
Het blijkt niet zo te zijn, althans: de molen is inderdaad omgewaaid, maar dan 100 jaar eerder, namelijk op 1 september 1717. Het gebeurde tijdens een zware storm, die meer molens in Zeeland en op de Zuidhollandse eilanden verwoestte.
Vervolgens heeft men de huidige molen, ca. 70 meter noordwestelijker van de eerdere plek, met onderdelen van de omgewaaide oude molen herbouwd.
Over herbouw in 1818 is niets te vinden in de archieven, dat jaartal staat in de borstnaald maar zegt verder niets, kan ook slaan op herstellingen die toen zijn uitgevoerd.

Na J. de Haas werd A.L. Basting eigenaar; die verkocht zijn molen in 1861 aan J. Adriaanse. In 1873 nam A.A. Brevet de molen over en vertrok Adriaanse naar de Oranjemolen in Vlissingen.
P. de Bruyne Jzn. nam in 1891 de molen van Brevet over; in 1909 werd W.J. Visser eigenaar. Diens zoon werd in 1931 voor 2/3 deel moleneigenaar en moest 1/3 laten aan de heren P. van Grol en I. Voogdt.

De molen overleefde de Tweede Wereldoorlog, zij het zwaar beschadigd. Het herstel van 1948 ging met veel 'kunst en vliegwerk' gepaard en was bepaald niet nauwkeurig. Maar dat was toen ook niet het doel: men wilde de molen weer in bedrijf krijgen en dat lukte. Het koppel 15der blauwe stenen werd, tezamen met het achterste bovenwiel, verwijderd. Wat overbleef was een koppel 16der kunststenen, aangedreven door een tweedehands bovenwiel, afkomstig van de standerdmolen in Lamswaarde. De in 1948 aangebrachte fokwieken met remkleppen op de buitenroede werden in 1965 verwijderd. Op dat moment was de molen al twee jaar buiten bedrijf.
In 1977 besloot de raad van de gemeente Sluis, de molen aan te kopen van de familie Visser (oud-molenaar Visser was in 1975 op 87-jarige leeftijd overleden).

In 1982/83 werd de molen grondig opgeknapt. Hierbij heeft men veel onnauwkeurigheden uit de naoorlogse periode zoveel mogelijk ongedaan gemaakt.
Helaas ging de conditie toch weer snel achteruit: in 2000 was het alweer noodzakelijk een houten onderstempeling aan te brengen, in afwachting van een nieuwe restauratie.
In 2002 werd hiermee begonnen; 17 mei 2003 werd de molen geopend na een ingrijpende restauratie; hierbij is de situatie van vóór 1948 hersteld, ditmaal ook inclusief een pelsteen. De beide steenschijven zijn opvallend conisch van vorm.

 

Rond 2018 heeft de molen geruime tijd stil moeten staan: nadat het windpeluw was vernieuwd, het voorkeuvelens hersteld en ook reparaties aan bovenwiel en vang waren uitgevoerd, kon deze molen in het najaar van 2019 weer draaien.

De gietijzeren bovenas zit vrijwel 'ingepakt' en draait in een houten hals'steen' met bronzen lager. Toenmalig eigenaar A.A. Brevet liet zijn naam op de as meegieten. Die moet dus tussen 1873 en 1891 hier zijn aangebracht.

De algemene indruk als je deze molen van binnen hebt bekeken: deze kleine standerdmolen is met zijn twee bovenwielen en drie koppel stenen bepaald vol; er is enorm gewoekerd met de ruimte!

 

Bouwjaar
1643
Molenaar
A.J. Voogdt
Telefoon
0117-391359
Aandrijving
Adres
Molenstraat 1
4525 AE Retranchement
Zeeland
Open op afspraak
Ja
Open voor publiek
Ja
Openingstijden
In juli en augustus woensdag en zaterdag 13.00 - 17.00 uur; overige maanden op afspraak
Extra informatie schoolbezoek

Na telefonische afspraak

Schoolbezoek mogelijk
Ja

Word Molenvriend

Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.

of abonneer je op onze nieuwsbrief!
 

Meer over deze molen

(Naamloos) te Retranchement

Locatie

Bezoekadres
Molenstraat 1
Gemeente
Sluis
Plaats
Retranchement
Postcode
4525 AE
Plaats (postadres)
Retranchement
Provincie
Rijksdriehoek: X
15583
Rijksdriehoek: Y
375218
WGS84: N (breedtegraad)
51.34897
WGS84: E (lengtegraad)
3.38584

Contact

Eigenaar
Gemeente Sluis
Telefoon
0117-391359

Over de molen

Inrichting
Aandrijving
Overbrengingsverhouding
1 : 4,9
Specificaties
2 koppel 16er kunststenen;
Pelsteen;
Luiwerk: kammenluiwerk

Registratienummers

DHM-databasenummer
508
Rijksmonumentnummer
33921
Ten Bruggencatenummer
01673