De Akkermolen te Zundert

De Akkermolen

Zundert, Noord-Brabant

Over De Akkermolen

Deze standerdmolen heeft tenminste één voorganger gehad. Die was vermoedelijk gebouwd ter vervanging van een watermolen die nabij de grens tussen Zundert-Nassau en Zundert-Hertog stond en aangeduid werd als 'De Poelmolen'. Deze watermolen bestond al in 1438.
Inmiddels zijn er bronnen die erop wijzen dat hier in 1493 een windmolen aanwezig was. Aangenomen wordt dat die voorganger in 1584 door Spaanse troepen is verwoest en dat herbouw vervolgens de nodige jaren op zich heeft laten wachten.
In 1605 wordt de Akkermolen weer genoemd; men veronderstelt dat deze rond 1600 is herbouwd.

Vanouds was De Akkermolen een dwangmolen: eigenaren waren de markiezen van Bergen op Zoom. In 1794 werd stadhouder Willem V, als Baron van Breda, eigenaar. In 1830 werd de molen particulier eigendom en wisselde daarna veelvuldig van eigenaar; meestal waren dit bakkers en brouwers. Deze verpachtten de molen vervolgens aan een molenaar. In 1905 kocht pachter Jacobus Wilhelmus Herrijgers de molen van bakker Wilhelmus van der Stappen.

In september 1950 brak de bovenas, waardoor het wiekenkruis op de grond te pletter viel. Dat wiekenkruis bestond toen nog uit een houten as met ijzeren kop en twee houten borstroeden.

Vervolgens brak een periode van grote onzekerheid aan, waarbij het voortbestaan van deze molen diverse malen in gevaar was: eigenaar en gemeente voelden beide voor herstel, maar het kwam niet tot een overeenkomst.
Uiteindelijk kocht de gemeente Zundert de molen in 1959 aan van de familie Herrijgers. Een ingrijpende restauratie door de fa. Adriaens volgde in 1961. De molen kwam niet meer in bedrijf, maar draaide sindsdien wel af en toe.

Na 30 jaar was de molen wederom aan groot herstel toe: op 15 januari 1991 werd de gehele molen gedemonteerd. Alle losse onderdelen werden naar de werkplaats van de fa. Adriaens vervoerd. Zeer veel moest worden vernieuwd: waterlijsten, bovendeel staartbalk, steenbalk, vangbalk, steenring, bovenbalk in trapbint, steenlijsten; ook werden reparaties verricht aan stijlen, zij- en trapgebint. Bepaald belangrijk: de standerd bleek bij onderzoek deels hol en moest daarom eveneens worden vervangen. Een nieuw koppel 17der kunststenen werd geplaatst; het koppel 17der blauwe stenen (al een keer opgestort) staat sindsdien beneden op de molenwerf.
Met de opbouw ter plaatse werd begonnen op 17 juni 1991; op 7 april 1992 volgde de oplevering.

In 1961 had men één nieuwe houten borstroede (als buitenroede) gestoken en kwam er daarnaast een tweedehands ijzeren binnenroede van Belgisch fabrikaat. Pas sinds kort is bekend dat deze afkomstig is geweest van de al lang gesloopte beltmolen te Kessenich (B.). De gietijzeren insteekkop heeft een Duits verleden en is afkomstig gebleken van de Kriemhildsmühle te Xanten.

In 1981 werd de uit 1961 daterende borstroede door een nieuwe vervangen. Toen deze ruim 20 jaar later op zijn beurt moest worden vervangen, gebeurde er lange tijd niets: juist omdat het om een borstroede ging, een inmiddels in Nederland zeldzaam geworden constructie, moest dit wat de instanties betreft ook zo blijven. Niet iedereen wilde dat. Na geruime tijd met één roede te hebben gestaan, werd op 17 februari 2006 eindelijk een nieuwe houten borstroede gestoken.

In september 2020 moest de molen met spoed worden onderstut nadat de steenbalk was gebroken. Twee jaar later was alles helemaal in orde gebracht en steunde de kast als vanouds op een prachtige nieuwe steenbalk.

Bouwjaar
1600 circa
Functie
Molenaar
Jac Brosens / Jan van Elteren / Joep Lindner
Telefoon
076-597 3019 en Joep Lindner 06-13380140
E-mailadres
Aandrijving
Adres
Akkermolenweg 13
4881 BL Zundert
Noord-Brabant
Open op afspraak
Ja
Open voor publiek
Ja
Openingstijden
Elke 1e zaterdag v.d. maand 13-16 uur, verder als molen draait (op de meeste zaterdagen) en op afspraak
Schoolbezoek mogelijk
Nee

Word Molenvriend

Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.

of abonneer je op onze nieuwsbrief!
 

Meer over deze molen

De Akkermolen te Zundert

Locatie

Bezoekadres
Akkermolenweg 13
Gemeente
Zundert
Plaats
Zundert
Postcode
4881 BL
Plaats (postadres)
Zundert
Provincie
Rijksdriehoek: X
104985
Rijksdriehoek: Y
388010
WGS84: N (breedtegraad)
51.47892
WGS84: E (lengtegraad)
4.66723

Contact

Eigenaar
Gemeente Zundert
E-mailadres
jbrosens@hetnet.nl
Telefoon
076-597 3019 en Joep Lindner 06-13380140

Over de molen

Inrichting
Aandrijving
Overbrengingsverhouding
1 : 4,7
Specificaties
1 koppel 17er blauwe stenen (voormolen);
Luiwerk: kam-aandrijving

Registratienummers

DHM-databasenummer
791
Rijksmonumentnummer
41113
Ten Bruggencatenummer
02002