De Nieuwlandse Molen te Hoek van Holland

De Nieuwlandse Molen

Hoek van Holland, Zuid-Holland

Nationale Molendag 2024
zaterdag 11-5
van
10:00:00
tot
17:00:00
Rondleiding
Nationale Molendag 2024
zondag 12-5
van
10:00:00
tot
17:00:00
Rondleiding

Over De Nieuwlandse Molen

De Staten van Holland en Westfriesland verleenden bij besluit van 16 juni 1580 vergunning tot het stichten van een molen in de polder Het Nieuwland, voor gezamenlijke rekening van de polders Het Nieuwland en Het Noordland. Met de bouw werd begonnen in 1580 maar deze duurde om onduidelijke redenen vier jaar. In 1584 werd de molen opgeleverd. Of dit de huidige molen betreft is niet duidelijk. Wel is deze molen zeer oud en oorspronkelijk als binnenkruier gebouwd.

De molen bemaalde de ca. 525 ha (opvoerhoogte tot 1,40 m.) grote polder tot 1947 met een scheprad. In de molen was tot dat jaar een woning aanwezig. In 1947 werd de woning uitgebroken en werd het scheprad vervangen door een schroefpomp met elektrische hulpaandrijving.
Rond 1948 brak tijdens het malen brand uit. Molenaar Van der Knijff kon het snel blussen. Het kort daarvoor aangebrachte halslager bleek de schuldige; dit was niet goed geconstrueerd en daardoor oververhit geraakt.

In 1962 werd de schroefpomp vervangen door een vijzel. In 1975/1976 werd een vrij omvangrijke restauratie uitgevoerd, waarbij de rietbedekking van de romp en de kap, alsmede het wiekenkruis vernieuwd werden.
In 1985 vroeg de Stichting Verbetering Tuinbouwstructuur Westland toestemming aan Delfland voor de ontwikkeling van glastuinbouw tot vlak bij de molen. In Delflands Keur is bepaald dat in verband met het windrecht niet hoger gebouwd mag worden dan 2,50 m. gemeten vanaf onderkant van de wiek in de laagste stand en dit over een afstand van 375 m. Dit hield in dat de molen verhoogd moest worden.
In overleg met Monumentenzorg en de afdeling Molenzaken van de Provincie Zuid-Holland, werd in 1988 overgegaan tot een verhoging van de molen met 5,60 m. en werd hiermee de tweede poldermolen in Zuid-Holland met stelling. Tevens is toen de centrifugaalpomp verwijderd en de pompkoker volgestort met zand.

De constructie van de stalen vijzel met spil was tot voor kort zodanig, dat de molen niet 'uit het werk' kon draaien. Door het aanbrengen van schietstaven is draaien 'zonder werk' sinds 2006 ook mogelijk.

Hoewel de constructie zeer waarschijnlijk uit 1580-1584 stamt, zijn er hooguit enkele onderdelen, zoals korbelen, delen van achtkantstijlen en het boventafelement, nog origineel. Wél is in de - zeer ruime - kap nog goed te zien dat de molen als binnenkruier werd gebouwd (al is die kap in het ruim 400-jarig bestaan ongetwijfeld tenminste één keer geheel vernieuwd); één kram is opzettelijk bewaard gebleven en ook de ogen van de andere (voormalige) krammen zijn nog aanwezig. Andere bijzonderheid in de kap is het vrij ver naar achteren liggende bovenwiel.

Generaties lang was de familie Van der Knijff hier molenaar; er wordt daarom wel gesproken van 'de molen van Knijff'. Tot in het begin van de twintigste eeuw was de molen vrijwel geheel geteerd. De oude Van der Knijff heeft toen op eigen initiatief een nieuwe kleurstelling ingebracht en de molenaars hebben tot ca. 1980 de molen ook altijd zelf geschilderd. Het meeste klein onderhoud werd in eigen beheer gedaan, soms met medewerking van bevriende tuinders.
Hoewel door de verhoging tot stellingmolen de windvang gehandhaafd bleef, is hierdoor wel het oorspronkelijke karakter van de molen sterk veranderd.

De molen draait geregeld, waarbij dan vaak de polder wordt bemalen.

In het najaar van 2011 is eerst de kap geheel opnieuw met riet gedekt; daarna is begonnen aan de romp. Op 18 december 2011 is de molen met het nieuwe rietdek met een bescheiden feest weer in werking gesteld.
Hier is het niet bij gebleven: zo zijn de koppen van de voeghouten in kunsthars aangevuld, is het hekwerk van het gevlucht geheel gereviseerd en zijn de roeden doorgehaald. Er is met succes een vogelwering onder de kap aangebracht om het al jaren slepende probleem van nestelende vogels tegen te gaan. Verder zijn de korte spruit en een korte schoor vernieuwd. Tenslotte is de molen geheel geschilderd.

Bouwjaar
1584
Functie
Molenaar
Luc Ruijgt / Rob van Zijll
Telefoon
06-39678081
Aandrijving
Adres
Nieuwlandse Molenpad 52
3151 XH Hoek van Holland
Zuid-Holland
Open op afspraak
Nee
Open voor publiek
Ja
Openingstijden
op afspraak, als de molen draait en tijdens de Westlandse molendag (laatste zaterdag in juni)
Schoolbezoek mogelijk
Nee

Word Molenvriend

Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.

of abonneer je op onze nieuwsbrief!
 

Meer over deze molen

De Nieuwlandse Molen te Hoek van Holland

Locatie

Bezoekadres
Nieuwlandse Molenpad 52
Gemeente
Rotterdam
Plaats
Hoek van Holland
Postcode
3151 XH
Plaats (postadres)
Hoek van Holland
Provincie
Rijksdriehoek: X
69904
Rijksdriehoek: Y
444756
WGS84: N (breedtegraad)
51.98468
WGS84: E (lengtegraad)
4.14842

Contact

Eigenaar
Hoogheemraadschap van Delfland
Telefoon
06-39678081

Over de molen

Inrichting
Aandrijving
Overbrengingsverhouding
1 : 2,02
Specificaties
Vijzel: staal, diam. 1,80 m;
Opvoerhoogte: ? m

Registratienummers

DHM-databasenummer
909
Rijksmonumentnummer
32906
Ten Bruggencatenummer
02772