Gerardamolen te Heijen

Gerardamolen

Heijen, Limburg

Nationale Molendag 2025
zaterdag 10-5
Rondleiding, Expositie, Demonstraties door de molenaar
Nationale Molendag 2025
Niet open op zondag 11-5

Over Gerardamolen

De huidige molen op deze locatie heeft een merkwaardig verleden: oorspronkelijk bemaalde hij het vierde en vijfde Veendistrict te Engwirden (thans Heerenveen) in Friesland, waar hij in 1851 was gebouwd; na een ruim 60-jarig bestaan als poldermolen volgde in 1913 verhuizing naar Hierden (Gld.) en werd daar de bovenbouw van een beltkorenmolen. 
In de jaren 1949-1950 werd de molen door de firma Beijk uit Afferden voor rekening van molenaar Kessels afgebroken en als bergmolen in Heyen herbouwd.

Na zijn overplaatsing naar Limburg bleven achtkant en kap met riet gedekt, in Limburg bepaald ongebruikelijk. Voor de staart en de twee spruiten werden oude molenroeden gebruikt; de molenroede voor de lange spruit is afkomstig van 'molen Jacobs' te Milsbeek.
Op 28 april 1951 werd de molen feestelijk in bedrijf genomen. Kessels had naast de windmolen een elektrische maalderij waar vanaf 1952 met een Van Aarsen hamermolen uit Panheel voergraan werd gemalen. In 1966 werd de windmolen stilgezet omdat er geen maalgoed meer was, dat met stenen gemalen kon worden.

Zes jaar later werd het gehele bedrijf stilgelegd en dat was slecht nieuws voor de molen: vogels en ongedierte hadden in de loop der jaren het rietdek van het achtkant en de kap zodanig vernield, dat de herstelkosten voor Kessels te hoog waren geworden.
Tenslotte verkocht Kessels zijn molen aan de gemeente Gennep, waar Heyen inmiddels onder viel. In 1976 vond een flinke restauratie plaats.

De houten achtkante molen vond niet alleen in Heyen zijn derde standplaats: het werd ook de derde molen op die plaats. Op de Gemeenteheide tussen Heyen en Afferden, een plaats die gunstig in het gemaal lag, liet Jan Mathijs Clevers uit Well een stenen bergmolen bouwen, waarvoor hij in 1861 aan het provinciaal bestuur toestemming vroeg. Begonnen in 1862, kwam de molen in 1863 gereed.
Deze molen heeft jaren zijn diensten verricht. Tot 13 februari 1925: toen sloeg hij tijdens een zware storm op hol en brandde als gevolg uit. 

Toenmalig eigenaar Jan Wagemans liet hem weer opbouwen: eind 1925 stond hier opnieuw een stenen beltkorenmolen. Helaas was deze molen geen lang leven beschoren: op 11 oktober 1944 bliezen de Duitsers deze molen op. Het geweld aan het einde van de Tweede Wereldoorlog ging dus ook aan deze molen bepaald niet voorbij.
Na de oorlog werden de restanten opgeruimd en kon de maalstoel met de ruwoliemotor bedrijfsklaar worden gemaakt.

Het onderste gedeelte van de gemetselde romp in de molenberg werd in 1950 gebruikt voor de bouw van het onderstuk, waarop het uit Hierden afkomstige achtkant is geplaatst.
De molen werd later in erfpacht overgedragen aan de molenstichting gemeente Gennep, die alle molens binnen deze gemeente beheert.

De laatste jaren werd de staat van onderhoud van de molen minder en het rietdek was slecht. In 2001 begon de firma Beijk met een restauratie: zo kreeg de molen een nieuw rietdek, spruiten en staartwerk. Begin 2003 was de molen in zijn oude glorie hersteld en weer maalvaardig. 

Technische en historische details
In zijn Friese periode was de molen bewoond, hetgeen nog steeds te zien is aan beschilderde balken. Het laat zich goed vergelijken met de Deelsmolen te Vegelinsoord.
De constructie van de licht (de installatie ter bediening van de molenstenen) moet afkomstig zijn uit Hierden, want die is Veluws en niet Limburgs. Het boventafelement bevat sporen van zowel een neuten- als een rollenkruiwerk.
De bovenbonkelaar is conisch uitgevoerd, het spoorwiel vertoont kamgaten in de plooistukken en is daarom waarschijnlijk een omgebouwd bovenwiel.

 

Bouwjaar
1950
Functie
Molenaar
Harry Kaak / Frans Rademakers
Telefoon
0485-516619 of 06-23922837
E-mailadres
Aandrijving
Adres
Diekendaal 21
6598 AG Heijen
Limburg
Open op afspraak
Nee
Open voor publiek
Ja
Openingstijden
Zaterdag 13:00 - 16:00 uur
Schoolbezoek mogelijk
Nee

Word Molenvriend

Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.

of abonneer je op onze nieuwsbrief!
 

Meer over deze molen

Gerardamolen te Heijen

Locatie

Bezoekadres
Diekendaal 21
Gemeente
Gennep
Plaats
Heijen
Postcode
6598 AG
Plaats (postadres)
Heijen
Provincie
Rijksdriehoek: X
196873
Rijksdriehoek: Y
407434
WGS84: N (breedtegraad)
51.65417
WGS84: E (lengtegraad)
5.9923

Contact

Eigenaar
Gemeente Gennep
E-mailadres
ha.kaak@ziggo.nl
Telefoon
0485-516619 of 06-23922837

Over de molen

Inrichting
Aandrijving
Overbrengingsverhouding
1 : 7,41
Specificaties
1 koppel 16er kunststenen;
Luiwerk: sleepluiwerk

Registratienummers

DHM-databasenummer
901
Rijksmonumentnummer
16092
Ten Bruggencatenummer
06489