Grote Watermolen te Bergen op Zoom

Grote Watermolen

Bergen op Zoom, Noord-Brabant

Over Grote Watermolen

De derde zoon van Joannes Asselberghs, Petrus Josephus Asselbergs, ging in Bergen op Zoom wonen. Van hem is bekend dat hij reparaties verrichtte aan de getijdemolen te Bergen op Zoom. Deze molen had schade opgelopen toen de Engelse troepen in het voorjaar van 1814 een aanval op Bergen op Zoom deden om het te bevrijden van de Franse overheersing. Later kwam er nog een familieconnectie met deze molen, toen een dochter van Petrus Josephus, Elisabeth, huwde met Adrianus Vergroesen die in 1862 in het bezit kwam van de getijdemolen.

-----

De plannen voor de bouw van een nieuwe watermolen binenn de stad dateren uit 1492, in 1499 werd gestart met de bouw. Op 26 september 1503 was de molen gereed, op 2 oktober werd voor het eerst gemalen.

De eerste jaren is er veel schade door overstromingen, maar opmerkelijk genoeg niet bij de Allerheiligenvloed van 1570. Hij was eerst bezit van de markies van Bergen op Zoom, daarna van De Domeinen, en na een veiling in 1813 kwam de molen in particulier bezit.

In 1825 werd er ook een oliemolen ingericht. In 1861 was er nog maar één rad.

In 1867 werden de bastions gesloopt. In 1887 kocht de gemeente de molen, dempte de Zoutevest, brak het molenwerk af en richtte het gebouw in als opslag voor de dienst gemeentewerken.

Begin 21e eeuw werden/worden het huis en de molen gerestaureerd.

Bron: Watermolens in Noord-Brabant vroeger en nu, Ir. Piet-Hein van Halder, 2010.

-----

De molen in Bergen op Zoom is uniek. Deze molen, die werd aangedreven door getijdenkracht, is een zeer zeldzaam type molen in Nederland. In de 19e eeuw heeft op de molen een windmolen gestaan en werd hij door een stoommachine aangedreven. Dus deze molen werd aangedreven door een combinatie van WATER, WIND en STOOM. De inrichting van de molen was ook bijzonder. De molen werd aanvankelijk gebouwd voor het malen van granen, o.a. rogge en gerst, later werd ook een oliemolen en een schorsmolen ingebouwd. Tenslotte werd de molen in de 19e eeuw verbouwd tot een bloemfabriek.

Tekst: Bestuur Vereniging "De Westbrabantse Molens", op Molenprikbord 24 mei 2012.

-----

's Gravenhaegse courant, 15 februari 1726,

Die van den Rade en Reekeninge van den Doorluchtigen Huyze van Bergen op den Zoom, zyn van meeninge op Maendag den 25 February dezes jaers, 's morgens ten 10 uren, op 't Hof aldar, voor een termyn van jaren te Verpagten, den WATER- en WIND-KOORNMOLEN binnen gemelde Stad : iemand daerin gading hebbende, kome ter plaetse voorschreeven.

Bouwjaar
1499
Aandrijving
Adres
Bergen op Zoom
Noord-Brabant
Open op afspraak
Nee
Open voor publiek
Nee
Openingstijden
Schoolbezoek mogelijk
Nee

Word Molenvriend

Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.

of abonneer je op onze nieuwsbrief!
 

Meer over deze molen

Grote Watermolen te Bergen op Zoom

Locatie

Gemeente
Bergen op Zoom
Plaats
Bergen op Zoom
Plaats (postadres)
Bergen op Zoom
Provincie
Rijksdriehoek: X
77836
Rijksdriehoek: Y
390102
WGS84: N (breedtegraad)
51.49466
WGS84: E (lengtegraad)
4.27602

Contact

Over de molen

Aandrijving

Registratienummers

DHM-databasenummer
2030
Rijksmonumentnummer
9226
Ten Bruggencatenummer
02876 c