Oukoopse Molen te Reeuwijk

Oukoopse Molen

Reeuwijk, Zuid-Holland

Over Oukoopse Molen

Over de vroege geschiedenis van deze molen is niet zo veel bekend. Zo is er bijvoorbeeld geen zekerheid over het bouwjaar van deze molen.
Oukoop was het westelijk deel van de in 1964 opgeheven gemeente Hekendorp; Negenviertel was het oostelijkste deel van de gemeente Reeuwijk. Het is wel bekend, dat zowel Oukoop als Negenviertel oorspronkelijk ieder hun eigen bemaling en afwatering op de Hollandsche IJssel hadden. Doordat deze rivier bij lJsselstein verlandde en in 1291 zelfs afgedamd werd, versterkte het aanslibbingsproces zich, waardoor het gebruik ervan voor uitwatering steeds moeilijker werd. Op 17 april 1597 kreeg Oukoop van het hoogheemraadschap Rijnland toestemming om op de Wiericke en daarmee op Rijnlands boezem af te malen. Er kwam toen nog niets van terecht, zodat er in 1607 en 1608 nieuwe afspraken gemaakt werden. Bij dit akkoord werd ook Negenviertel betrokken. In 1609 besloten Oukoop en Negenviertel hun polders gemeenschappelijk met een molen te gaan bemalen: die van Oukoop.
De molen van die polder was al ouder: in 1528 had Oukoop al een molen op deze plaats. Dat zou dan een voorganger van de huidige molen geweest zijn. Over het bouwjaar daarvan zijn we in het ongewisse. Er zijn aanwijzingen over een geldlening door de polder uit 1688. Een lening, nodig voor de bouw van een nieuwe molen? In 1672 hadden Franse troepen nogal huisgehouden in die omgeving en daarbij ook molens vernield dus dat er in de jaren daarna vaak ergens een nieuwe molen nodig was is duidelijk. 

In 1950 werd de molen grondig onderhanden genomen door de Moerkapelse molenmaker Hertog. Sluitstuk was in 1952 het aanbrengen van fokwieken. Omdat de molen nogal zwaar aanliep heeft men toen ook de overbrengingsverhouding vertraagd. Het scheprad was inmiddels al een keer verdiept: in 1904 had het een doorsnede van 5,10 m. bij een breedte van 45 cm.; in 1979 bedroegen deze maten 5,40 resp. 40 cm.

In 1969 kwam de om een tamelijk ongewone reden molen buiten bedrijf: er kon geen molenaar meer worden gevonden! Was de tamelijk afgelegen plek waar de molen stond daarvan de oorzaak?
Op 31 juli 1970 kocht de Goudse Verzekerings Mij. NV. de molen met de bedoeling om hem als recreatieruimte te gebruiken. Er kwam nu ook een vrijwilliger op de molen in de persoon van Gerard Ottevanger uit Zevenhuizen. In 1983 verwisselde de molen weer van eigenaar en kwam in handen van de Rijnlandse Molenstichting.

In 1989 volgde een grote restauratie, waarbij met name het bovenhuis grotendeels moest worden vernieuwd. Bijzonder was, dat dit werk geheel met ouderwetse middelen (zoals de hijslier) moest worden gedaan, omdat de molen zeer ver van normaal toegankelijke wegen is gelegen en dus ook onbereikbaar voor kraanmaterieel.
Bijna was de molen op 19 juli 1989 nog slachtoffer geworden van brandstichting, maar de brandweer, die er zeer snel bij was, zag kans de zaak te blussen. De schade aan het rietdek was groot; de rest van molen kwam er goed van af. Op 12 oktober 1989 werd een geheel gerestaureerde molen officieel in bedrijf gesteld.

In het najaar van 2002 werd het bovenwiel flink hersteld. Op dat moment was de vangstok al vervangen door een evenaar (die hier ook oorspronkelijk heeft gezeten).

In 2016 bleek de molen onverwacht sterk onderloops: de fundering van de waterlopen was verzakt en bij geopende wachtdeur kon het water vanuit de boezem weer de polder in stromen. Restauratie van de fundering van de waterlopen bleek onontkoombaar.
Het heeft even geduurd voordat de aangevraagde subsidie werd verleend: in 2019 begon ingrijpend herstel: een hele nieuwe voorgoot / voorwaterloop en ook een nieuwe sluisdeur aan de Wiericke, met kwelscherm net voor de wachtdeur.
In 2021 plaatste men een nieuwe spruitbalk en een nieuw buiten wateraslager (de steen daarvan is afkomstig van de ondermolen van Aarlanderveen).

 

Bouwjaar
1688 wordt wel genoemd (zie 'Geschiedenis')
Functie
Molenaar
Nico van den Bos
Telefoon
06-33344170
E-mailadres
Aandrijving
Adres
Prinsendijk 6
2811 NG Reeuwijk
Zuid-Holland
Open op afspraak
Nee
Open voor publiek
Ja
Openingstijden
Zaterdag als de molen draait.
Schoolbezoek mogelijk
Nee

Word Molenvriend

Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.

of abonneer je op onze nieuwsbrief!
 

Meer over deze molen

Oukoopse Molen te Reeuwijk

Locatie

Bezoekadres
Prinsendijk 6
Gemeente
Bodegraven-Reeuwijk
Plaats
Reeuwijk
Postcode
2811 NG
Plaats (postadres)
Reeuwijk
Provincie
Rijksdriehoek: X
113890
Rijksdriehoek: Y
449575
WGS84: N (breedtegraad)
52.03299
WGS84: E (lengtegraad)
4.78812

Contact

Eigenaar
Rijnlandse Molenstichting
E-mailadres
nvdbos@solcon.nl
Telefoon
06-33344170

Over de molen

Inrichting
Aandrijving
Overbrengingsverhouding
1 : 0,42
Specificaties
Half gesloten ijzeren scheprad buiten de molen, diam. 5,40 m en breedte 0,40 m;
Opvoerhoogte: 1,75 m. Gietijzeren wateras, fabr., De Prins van Oranje te 's Hage, bouwjaar 1889, nummer 1357, gietijzeren sintelstuk

Registratienummers

DHM-databasenummer
913
Rijksmonumentnummer
32410
Ten Bruggencatenummer
00099