Rijnenburgermolen te Hazerswoude-Rijndijk

Rijnenburgermolen

Hazerswoude-Rijndijk, Zuid-Holland

Nationale Molendag 2024
zaterdag 11-5
van
10:00:00
tot
16:30:00
Rondleiding
Nationale Molendag 2024
zondag 12-5
van
12:00:00
tot
16:00:00
Rondleiding

Over Rijnenburgermolen

In 1517 is hier al sprake van de Rijnenburgermolen(polder). De huidige molen werd gebouwd ter vervanging van een verbrande wipmolen, mogelijk die molen uit 1517.
In 1744 werd het gebied van het naastgelegen Smakkerspoldertje bij dat van de Rijnenburgerpolder gevoegd.

Daarna ging het ruim 200 jaar goed: tot 1965 werd de Rijnenburgerpolder uitsluitend op windkracht bemalen, daarna nam een gemaal dat over en kwam de molen buiten bedrijf.
Stilstand betekende hier duidelijk achteruitgang: de stilstaande molen raakte door de toenemende uitbreiding van Hazerswoude-Rijndijk aan één kant steeds meer ingesloten en ook de uitwatering op de Oude Rijn kwam te vervallen.
Tenslotte stond de molen met (inmiddels kale) roeden te wachten op grondig herstel.

In 1980/81 volgde dan die restauratie, waarbij de molen onder meer werd rechtgezet. Ook de kleine, maar authentieke woning werd hierin betrokken (zie 'Versieringen').
Van de lange voorboezem naar de Oude Rijn was een kort stuk overgebleven: dat heeft men voorzien van een soort trap, waardoor het opgemalen water weer terugstroomt. Op deze manier deze functioneert de molen als verversings- c.q. doorstroommolen voor de wijk Rijnenburg.

In 2007 werd de molen stilgezet; bij de grote restauratie van 1981/82 waren de voeghouten niet vervangen maar hersteld met kunsthars. Dit bleek op de langere termijn onvoldoende sterk: de windpeluw verzakte, waardoor de vulstukken vastliepen op de lange spruit. Ook bleken de Potroeden niet best meer en moesten worden vervangen. In 1981 waren zij nog gerepareerd, maar tenslotte ging het niet meer.
In 2008 werden zij kaalgezet en in april 2009 stak men nieuwe gelaste roeden. Ook heeft men de voeghouten opnieuw verstevigd zodat bovenas en -wiel weer voldoende ruimte hadden en er weer kon worden gedraaid. 

Op 16 december 2013 ging het juridisch eigendom van de molen over van de gemeente Rijnwoude (die per 1 januari 2014 zou worden opgeheven) naar de Stichting Rijnenburgermolen. Na het uitvoeren van enkele onderhoudswerkzaamheden is de molen medio 2014 ook aan die stichting overgedragen.

Wat in deze molen sterk opvalt is de grove maatvoering van de wielen en de steek, zowel onder als boven.
Nog een interessant detail: volgens het archief van de polder Nieuwland en Leerbroek is voor één van de molens van die polder in 1877 een bovenas, fabrikaat De Prins van Oranje, nr. 1093, geleverd. Als dat juist is, is de bovenas van de Rijnenburger dus een sloopas en moet deze in of kort na 1882 zijn gestoken.

Deze molen heeft in het verleden ook als seinmolen voor Rijnland bezuiden de Rijn gefunctioneerd. Bijzonder is dat tot de dag van vandaag, al is het seinsysteem bijna 50 jaar geleden afgeschaft, hier twee originele seinvlaggen bewaard bleven.

Molenaars op deze molen
Hendrik Metselaar (1-5-1876 - 1-7-1922)
A. van Elswijk (1-7-1922 - 6-6-1950 (overleden))
Abraham 'Bram' van Elswijk (1-7-1950 - 1965). 

Bouwjaar
1722
Functie
Molenaar
Wim Dieben / Willem Niesthoven / Sjoukje Fluit / Teun Waltman
Aandrijving
Adres
Van Beethovenlaan 63A
2394 HB Hazerswoude-Rijndijk
Zuid-Holland
Open op afspraak
Ja
Open voor publiek
Ja
Openingstijden
Als de blauwe wimpel uithangt
Extra informatie schoolbezoek

In overleg (via de mail).

Schoolbezoek mogelijk
Ja

Word Molenvriend

Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.

of abonneer je op onze nieuwsbrief!
 

Meer over deze molen

Rijnenburgermolen te Hazerswoude-Rijndijk

Locatie

Bezoekadres
Van Beethovenlaan 63A
Gemeente
Alphen aan den Rijn
Plaats
Hazerswoude-Rijndijk
Postcode
2394 HB
Plaats (postadres)
Hazerswoude-Rijndijk
Provincie
Rijksdriehoek: X
100708
Rijksdriehoek: Y
459966
WGS84: N (breedtegraad)
52.12524
WGS84: E (lengtegraad)
4.59438

Contact

Eigenaar
Stichting Rijnenburgermolen
E-mailadres
secretaris@rijnenburgermolen.nl

Over de molen

Inrichting
Aandrijving
Overbrengingsverhouding
1 : 0,44
Specificaties
Diam. scheprad: 5,65 m, breedte scheprad: 0,47 m;
Opvoerhoogte: 1,35 m

Registratienummers

DHM-databasenummer
942
Rijksmonumentnummer
21067
Ten Bruggencatenummer
00060